Zhurma në vesh nga mungesa e veshkave, e njohur ndryshe si tinitusi i lidhur me funksionin e veshkave, është një gjendje në të cilën një person përjeton zhurmë ose fishkëllimë në njërin ose të dy veshët, shpesh e shoqëruar me simptoma të tjera si dhimbje dhe dobësi në bel dhe gjunjë, si dhe lodhje. Kjo gjendje lidhet shpesh me moshën e avancuar dhe dobësimin e funksionit të veshkave, sipas principeve të Mjekësisë Tradicionale Kineze (MTK), e cila thekson lidhjen e ngushtë midis veshkave dhe dëgjimit. Ndërsa MTK e sheh veshkën si burimin e energjisë jetësore dhe thelbin e shëndetit të veshit, mjekësia moderne ende hulumton plotësisht lidhjen midis funksionit të veshkave dhe tinitusit. Megjithatë, menaxhimi i shëndetit të përgjithshëm të veshkave dhe trajtimi i kushteve themelore shpesh ndihmojnë në lehtësimin e simptomave të tinitusit.
Simptomat
Simptomat kryesore të zhurmës në vesh të shkaktuar nga mungesa e veshkave përfshijnë:
- Zhurmë në vesh (Tinitus): Kjo mund të jetë një fishkëllimë, zhurmë, gumëzhitje ose çirrje në njërin ose të dy veshët, e cila mund të jetë konstante ose e ndërprerë.
- Dhimbje dhe dobësi në bel dhe gjunjë: Kjo është një simptomë e zakonshme e lidhur me dobësinë e veshkave sipas Mjekësisë Tradicionale Kineze.
- Lodhje: Nivele të ulëta energjie dhe ndjenja e lodhjes së vazhdueshme.
- Vështirësi në dëgjim: Një rënie e aftësisë për të dëgjuar, veçanërisht në mjedise të zhurmshme.
- Marramendje ose humbje e ekuilibrit.
- Mospërqendrim.
- Probleme me gjumin.
- Irritabilitet ose ankth.
Shkaqet
Veshi lidhet ngushtë me veshkat. Përmirësimi i funksionit të veshkave shpesh ndihmon në reduktimin e zhurmës në vesh. Shkaqet kryesore të zhurmës në vesh të shkaktuar nga mungesa e veshkave përfshijnë:
- Plakja: Me kalimin e moshës, funksioni i veshkave natyrshëm bie, duke çuar në probleme si zhurma në vesh.
- Stresi dhe ankthi: Nivelet e larta të stresit mund të ndikojnë në funksionin e veshkave dhe të përkeqësojnë zhurmën në vesh.
- Mungesa e gjumit: Gjumëratja kronike mund të ndikojë negativisht në shëndetin e veshkave.
- Sëmundje kronike: Sëmundjet si diabeti, hipertensioni dhe anemia mund të ndikojnë në qarkullimin e gjakut dhe funksionin e veshkave, duke shkaktuar zhurmë në vesh.
- Medikamente ototoksike: Disa medikamente, si Gentamicina, Streptomicina ose Kanamicina, mund të dëmtojnë nervin e dëgjimit dhe të shkaktojnë zhurmë në vesh.
- Faktorë të tjerë: Konsumi i tepërt i alkoolit, pirja e duhanit, ushqyerja e keqe dhe ekspozimi ndaj zhurmave të larta mund të kontribuojnë gjithashtu.
Llojet
Zhurma në vesh e lidhur me mungesën e veshkave kryesisht manifestohet si një lloj zhurme kronike, e cila mund të jetë:
- Subjektive: Kur zhurmën e dëgjon vetëm personi i prekur. Kjo është forma më e zakonshme.
- E vazhdueshme ose e ndërprerë: Zhurma mund të jetë konstante ose të vijë e të shkojë.
- E ndryshueshme në intensitet: Intensiteti i zhurmës mund të ndryshojë në varësi të nivelit të stresit, lodhjes ose statusit të përgjithshëm shëndetësor.
- E shoqëruar me simptoma të tjera: Shpesh shoqërohet me lodhje, dobësi në bel dhe gjunjë, vështirësi në gjumë dhe marramendje, të cilat tregojnë një dobësim të funksionit të veshkave sipas Mjekësisë Tradicionale Kineze.
Diagnoza
Diagnoza e zhurmës në vesh nga mungesa e veshkave bazohet në një vlerësim të plotë klinik. Mjeku do të marrë një histori të detajuar mjekësore, duke përfshirë shprehitë e jetesës, medikamentet e përdorura dhe historinë e sëmundjeve të mëparshme. Ekzaminimi fizik do të fokusohet në veshët, kokën dhe qafën. Testet e dëgjimit (audiogramë) janë thelbësore për të vlerësuar funksionin e dëgjimit dhe për të përjashtuar shkaqe të tjera të zhurmës në vesh. Analizat e gjakut dhe urinës mund të kryhen për të vlerësuar funksionin e veshkave dhe për të zbuluar sëmundje themelore si diabeti ose anemia. Në disa raste, mund të rekomandohen studime imazherike, si MRI ose CT, për të përjashtuar patologji strukturore.
Faktorët Përkeqësues
Faktorët që mund të përkeqësojnë zhurmën në vesh të shkaktuar nga mungesa e veshkave përfshijnë:
- Mungesa e vazhdueshme e gjumit dhe lodhja ekstreme.
- Nivelet e larta të stresit, ankthit dhe depresionit.
- Konsumi i tepërt i kafeinës dhe alkoolit.
- Ekspozimi ndaj zhurmave të larta pa mbrojtje.
- Përkeqësimi i sëmundjeve themelore si hipertensioni, diabeti ose problemet e tiroides.
- Mospërdorimi i rregullt i ilaçeve të përshkruara ose ndërprerja e papritur e tyre.
- Dieta e varfër në ushqyes thelbësorë.
Parandalimi
Parandalimi i zhurmës në vesh nga mungesa e veshkave përfshin strategji që synojnë mbajtjen e shëndetit të përgjithshëm dhe funksionit të veshkave:
- Një dietë e shëndetshme dhe e balancuar, e pasur me fruta, perime dhe drithëra integrale.
- Ushqyerje e mjaftueshme me lëngje, veçanërisht ujë.
- Ushtrime të rregullta fizike.
- Sigurimi i gjumit të mjaftueshëm dhe cilësor.
- Menaxhimi i stresit përmes teknikave të relaksimit, si joga, meditimi ose frymëmarrja e thellë.
- Shmangia e ekspozimit të zgjatur ndaj zhurmave të larta dhe përdorimi i mbrojtjes së veshëve kur është e nevojshme.
- Monitorimi dhe menaxhimi i sëmundjeve kronike si hipertensioni, diabeti dhe sëmundjet e zemrës.
- Shmangia e përdorimit të tepërt të medikamenteve ototoksike, nëse është e mundur.
- Kontrolle të rregullta mjekësore.
Trajtimi
Trajtimi i zhurmës në vesh të shkaktuar nga mungesa e veshkave kërkon një qasje gjithëpërfshirëse, e cila mund të përfshijë:
- Adresimi i shkaqeve themelore:
- Për ata që vuajnë nga lodhja e tepërt dhe mungesa e gjumit, theksi duhet të vihet te pushimi dhe sigurimi i gjumit të mjaftueshëm.
- Për ata me tension emocional dhe ankth, është e rëndësishme të relaksojnë mendjen. Nëse është e nevojshme, mund të përdoren sedative të lehta, si Diazepam ose Phenobarbital, gjithmonë nën mbikëqyrjen e mjekut.
- Formulat e Mjekësisë Tradicionale Kineze si Liuwei Dihuang Pills mund të luajnë një rol në trajtimin e zhurmës në vesh duke forcuar funksionin e veshkave.
- Trajtimi i sëmundjeve primare të veshit: Nëse zhurma në vesh shkaktohet nga sëmundje të veshit, trajtimi aktiv i këtyre sëmundjeve është thelbësor.
- Trajtimi i sëmundjeve sistemike: Pacientët me sëmundje sistemike duhet të marrin trajtim të njëkohshëm:
- Për pacientët me hipertension, është e rëndësishme të ulet presioni i gjakut.
- Për pacientët me diabet, kontrolli i nivelit të sheqerit në gjak është jetik.
- Për pacientët me anemi, korrigjimi i anemisë është i nevojshëm.
- Për ata me kequshqyerje ose zakone të pjesshme të të ngrënit, duhet t'i kushtohet vëmendje plotësimit të komponentëve ushqyes.
- Ndërprerja e medikamenteve ototoksike: Nëse zhurma në vesh shkaktohet nga përdorimi i ilaçeve ototoksike (si Gentamicina, Streptomicina ose Kanamicina), medikamenti duhet të ndërpritet menjëherë dhe duhet të merren masa mjekësore efektive për të eliminuar zhurmën në vesh dhe për të rikthyer dëgjimin.
Kur të konsultoheni me mjekun
Është thelbësore të konsultoheni me një mjek nëse përjetoni zhurmë të vazhdueshme në vesh, veçanërisht nëse shoqërohet me simptoma të tjera si dhimbje dhe dobësi në bel dhe gjunjë, lodhje ekstreme, ose vështirësi në dëgjim. Kërkoni ndihmë mjekësore menjëherë nëse zhurma në vesh:
- Shfaqet pas një lëndimi në kokë.
- Shoqërohet me marramendje të fortë, humbje të ekuilibrit ose vështirësi në ecje.
- Fillon papritur ose është shumë e fortë.
- Krijon ndikim serioz në cilësinë e jetës, duke shkaktuar probleme me gjumin, përqendrimin ose gjendjen shpirtërore.
- Ndryshon në intensitet ose karakter në mënyrë të papritur.
Përfundime kryesore
Zhurma në vesh e shkaktuar nga mungesa e veshkave është një gjendje komplekse që kërkon një qasje të plotë ndaj trajtimit. Ndërsa ka një lidhje të theksuar midis funksionit të veshkave dhe dëgjimit, veçanërisht në Mjekësinë Tradicionale Kineze, është thelbësore të konsultoheni me një mjek për një diagnozë të saktë dhe një plan trajtimi të personalizuar. Adresimi i shkaqeve themelore, menaxhimi i simptomave dhe miratimi i një stili jetese të shëndetshëm mund të ndihmojnë ndjeshëm në përmirësimin e cilësisë së jetës dhe në reduktimin e shqetësimit të shkaktuar nga zhurma në vesh. Qasja bashkëpunuese midis mjekësisë moderne dhe asaj tradicionale mund të ofrojë rezultate më të mira për pacientët.
Pyetje të shpeshta
Përveç trajtimit mjekësor, ndryshimet në stilin e jetës janë thelbësore. Kjo përfshin sigurimin e gjumit të mjaftueshëm, menaxhimin e stresit, shmangien e zhurmave të larta, ndërprerjen e pirjes së duhanit dhe konsumit të alkoolit, si dhe një dietë të shëndetshme të pasur me fruta, perime dhe drithëra integrale. Ushtrimet e rregullta fizike dhe teknikat e relaksimit, si joga ose meditimi, mund të ndihmojnë gjithashtu.
Ndërsa barërat tradicionale kineze, si Liuwei Dihuang Pills, mund të ndihmojnë në forcimin e veshkave dhe reduktimin e zhurmës në vesh, ato duhet të përdoren gjithmonë nën mbikëqyrjen e një mjeku ose specialisti të mjekësisë tradicionale kineze. Vetë-mjekimi mund të jetë i rrezikshëm dhe është e rëndësishme të siguroheni që trajtimi të jetë i përshtatshëm për gjendjen tuaj specifike.
Ndërlikimet afatgjata të zhurmës kronike në vesh, veçanërisht kur lidhet me mungesën e veshkave, mund të përfshijnë shqetësime të gjumit, vështirësi në përqendrim, ankth, depresion dhe izolim social. Është thelbësore të kërkohet trajtim i hershëm për të menaxhuar simptomat dhe për të parandaluar ndërlikime të tilla, si dhe për të adresuar çdo problem themelor të veshkave.