Veshka supernumerare, e njohur ndryshe si veshka shtesë, është një anomali kongjenitale e rrallë ku një person lind me një veshkë të tretë (ose më shumë) funksionale, ose pjesërisht funksionale. Kjo veshkë shtesë është zakonisht e ndarë plotësisht nga veshkat normale dhe ka furnizimin e saj me gjak, ureterin (tubi që transporton urinën nga veshka në fshikëz) dhe sistemin e saj drenues. Shumë raste janë asimptomatike dhe zbulohen rastësisht gjatë ekzaminimeve imazherike të barkut të kryera për arsye të tjera. Megjithatë, në disa raste, ajo mund të shkaktojë simptoma ose komplikacione që kërkojnë trajtim.
Simptomat
Në shumicën e rasteve, veshka supernumerare nuk shkakton simptoma dhe zbulohet rastësisht. Megjithatë, kur shfaqen simptoma, ato zakonisht lidhen me komplikacione si bllokimi i rrjedhës së urinës, infeksioni ose formimi i gurëve. Simptomat e zakonshme përfshijnë:
- Dhimbje barku: Mund të jetë e lokalizuar ose e përhapur.
- Ethe: Veçanërisht nëse ka një infeksion.
- Masë në bark: Në disa raste, një veshkë supernumerare mund të ndihet si një masë.
- Infeksione të përsëritura të traktit urinar (ITU): Simptoma si djegie gjatë urinimit, urinimi i shpeshtë, dhe ethe.
- Hematuria (gjak në urinë): Mund të jetë mikroskopike ose e dukshme.
- Hipertensioni: Ndonjëherë i lidhur me komplikacione renale.
Shkaqet
Veshka supernumerare është një anomali kongjenitale, që do të thotë se është e pranishme që në lindje. Shkaku i saktë i zhvillimit të saj nuk është kuptuar plotësisht, por mendohet se rezulton nga ndarja anormale e qelizave gjatë zhvillimit embrional. Mund të jetë e lidhur me faktorë gjenetikë ose mjedisorë, megjithatë, zakonisht nuk trashëgohet në familje.
Llojet
Veshka supernumerare mund të klasifikohet në disa mënyra:
- Veshka e plotë supernumerare: Kjo është një veshkë e tretë e pavarur me furnizimin e saj me gjak, ureterin, dhe sistemin e mbledhjes.
- Veshka e paplotë supernumerare: Kjo është një veshkë shtesë, por mund të ndajë një ureter me veshkën normale, ose të ketë një ureter të paplotë.
- Me ose pa funksion: Veshka shtesë mund të jetë funksionale, pjesërisht funksionale, ose jo-funksionale.
- E njëanshme ose e dyanshme: Zakonisht shfaqet në njërën anë të trupit, por në raste shumë të rralla mund të jetë e dyanshme.
Tipi dhe anatomia e veshkës supernumerare ndikojnë në praninë e simptomave dhe qasjen e trajtimit.
Diagnoza
Diagnoza e një veshke supernumerare shpesh bëhet rastësisht gjatë ekzaminimeve imazherike të barkut të kryera për arsye të tjera. Mjetet diagnostikuese mund të përfshijnë:
- Ultratingulli: Një metodë jo-invazive që përdor valët zanore për të krijuar imazhe të organeve të brendshme.
- Skanimi CT (Tomografia e Kompjuterizuar): Ofron imazhe më të detajuara prerëse të veshkave dhe strukturave përreth.
- MRI (Rezonanca Magnetike): Përdor fusha magnetike dhe valë radioje për të prodhuar imazhe të hollësishme të indeve të buta.
- Urografia Intravenoze (IVU): Një test radiologjik që përdor një ngjyrues kontrasti për të vizualizuar traktin urinar.
Këto metoda ndihmojnë në konfirmimin e pranisë së veshkës shtesë dhe vlerësimin e funksionit dhe lidhjeve të saj me veshkat normale.
Faktorët Përkeqësues
Përkeqësimet e lidhura me veshkën supernumerare shpesh vijnë si pasojë e ndërlikimeve. Këto mund të përfshijnë:
- Infeksionet e përsëritura të traktit urinar (ITU): Veçanërisht nëse veshka supernumerare ka drenazhim të dobët.
- Hidronefroza: Zgjerimi i veshkës për shkak të bllokimit të rrjedhës së urinës.
- Formimi i gurëve: Rrezik i shtuar për zhvillimin e gurëve në veshka.
- Dhimbje kronike: Nëse veshka supernumerare ushtron presion mbi strukturat përreth.
Parandalimi
Meqenëse veshka supernumerare është një anomali kongjenitale zhvillimore, nuk ka masa specifike parandaluese të njohura. Nuk ka lidhje me faktorët e stilit të jetesës ose ekspozimet mjedisore.
Trajtimi
Opsionet e trajtimit për një veshkë supernumerare ndryshojnë në bazë të pranisë së simptomave dhe ndërlikimeve. Rastet asimptomatike mund të mos kërkojnë fare trajtim. Në rastet e ndërlikuara nga bllokimi ose infeksioni, menaxhimi simptomatik dhe kontrolli i infeksionit janë thelbësorë. Heqja kirurgjikale e veshkës supernumerare (nefrektomia) mund të konsiderohet nëse është e nevojshme, veçanërisht nëse shkakton probleme të përsëritura ose serioze.
Kur të konsultoheni me mjekun
Duhet të konsultoheni me një mjek nëse shfaqen simptoma që mund të lidhen me veshkën supernumerare, si:
- Dhimbje të forta ose të vazhdueshme në bark ose anash.
- Ethe të pashpjegueshme.
- Shenja të infeksionit të traktit urinar, si djegie gjatë urinimit, nevojë e shpeshtë për të urinuar, ose urinë me erë të keqe.
- Gjak në urinë.
- Nëse ju është diagnostikuar me veshkë supernumerare dhe zhvilloni simptoma të reja ose përkeqësim të atyre ekzistuese.
Kontrollet e rregullta mjekësore janë të rëndësishme, veçanërisht nëse keni një histori të anomalive kongjenitale.
Përfundime kryesore
Veshka supernumerare është një anomali e rrallë kongjenitale që shpesh nuk shkakton probleme shëndetësore. Edhe pse shumica e rasteve janë asimptomatike, ndërlikimet si infeksionet, bllokimi, ose gurët mund të kërkojnë vëmendje mjekësore. Diagnoza bëhet përmes imazherisë, dhe menaxhimi varion nga monitorimi deri në ndërhyrje kirurgjikale. Me kujdesin e duhur, individët me veshkë supernumerare mund të kenë një jetë normale dhe të shëndetshme.
Pyetje të shpeshta
Po, në shumicën e rasteve, individët me veshkë supernumerare mund të kenë një jetë normale dhe të shëndetshme. Shpesh, gjendja zbulohet rastësisht dhe nuk shkakton probleme. Raste të rralla mund të kërkojnë menaxhim mjekësor ose kirurgjikal nëse shfaqen komplikacione.
Zhvillimi i veshkës supernumerare është një anomali kongjenitale që ndodh gjatë formimit të fetusit. Nuk ka prova të forta që sugjerojnë se mund të parandalohet përmes ndryshimeve në stilin e jetës ose ushqimin e nënës gjatë shtatzënisë, pasi shkaku kryesor është i panjohur dhe mendohet të jetë një çështje zhvillimore e rastësishme.
Në përgjithësi, veshka supernumerare nuk ndikon direkt në funksionin e veshkave normale, me kusht që të mos ketë komplikacione të tilla si bllokimi ose infeksioni që mund të ndikojnë në të gjithë sistemin urinar. Veshkat normale zakonisht vazhdojnë të funksionojnë pa ndryshime.