Tinea Manus, e njohur ndryshe si kërpudha e dorës, është një infeksion kërpudhor i lëkurës që prek duart. Ky infeksion shkaktohet nga dermatofitet, të njëjtat lloje kërpudhash që shkaktojnë kërpudhat e këmbës (Tinea Pedis). Zakonisht manifestohet me skuqje, kruajtje, lëkurë të thatë dhe të plasaritur, dhe ndonjëherë edhe me flluska. Është më e zakonshme te njerëzit që kanë ekspozim të shpeshtë ndaj lagështirës ose te ata që kanë një sistem imunitar të dobësuar. Trajtimi përfshin zakonisht medikamente antimykotike topike ose orale.
Simptomat
Tinea Manus mund të shfaqet me simptoma të ndryshme, të cilat mund të përfshijnë:
- Macerim ndërdigjital i lëkurës, zbardhje, kruajtje, ose fshikëza të vogla.
- Karakterizohet kryesisht nga lëkurë e shkallëzuar dhe e trashë, me kufij të qartë.
- Ndonjëherë me flluska, sidomos në fazat akute.
- Skuqje dhe inflamacion.
- Ndjesia e djegies.
- Lëkurë e thatë dhe e plasaritur.
Shkaqet
Tinea Manus shkaktohet kryesisht nga infeksioni me kërpudha dermatofite. Këto kërpudha zhvillohen në mjedise të ngrohta dhe të lagështa dhe mund të transmetohen nga personi në person ose nga kontakti me sipërfaqe të infektuara.
- Kontakti direkt me një person të infektuar ose me kafshë.
- Prekja e objekteve të kontaminuara, si peshqirë, doreza, ose pajisje të palestrës.
- Lagështia e tepërt ose djersitja e duarve.
- Sistemi imunitar i dobësuar.
- Dëmtimet e vogla në lëkurë që lejojnë hyrjen e kërpudhave.
Llojet
Tinea Manus mund të shfaqet në disa forma, duke përfshirë:
- Tinea Manus kronike: Karakterizohet nga trashje dhe lëkurë e thatë, shpesh me kufij të qartë dhe pak inflamacion. Kjo formë mund të jetë e ngjashme me ekzemën.
- Tinea Manus akute: Shfaqet me flluska, skuqje, ënjtje dhe shpesh kruajtje intensive. Mund të jetë shoqëruar me infeksion bakterial sekondar.
- Tinea Manus inflamatore: Kjo formë përfshin skuqje të theksuar, flluska, dhe ndonjëherë edhe qelb.
- Tinea Manus nga dy duar dhe një këmbë: Një model i zakonshëm ku njëra ose të dyja duart preken, zakonisht e shoqëruar me Tinea Pedis (kërpudha e këmbës) në njërën këmbë.
Diagnoza
Diagnoza e Tinea Manus bëhet shpesh nga një mjek bazuar në ekzaminimin fizik dhe historinë mjekësore të pacientit. Konfirmimi mund të kërkojë testime laboratorike.
- Ekzaminimi i lëkurës: Mjeku do të vëzhgojë zonën e prekur për shenja tipike të infeksionit kërpudhor.
- Kampion lëkure: Një copëz e vogël lëkure ose kruarje merret nga zona e prekur dhe ekzaminohet nën mikroskop (preparati KOH) për të kërkuar praninë e kërpudhave.
- Kulturë kërpudhore: Një kampion lëkure mund të vendoset në një mjedis kultivues për të lejuar rritjen dhe identifikimin e llojit specifik të kërpudhave.
Faktorët Përkeqësues
Faktorët që mund të përkeqësojnë Tinea Manus përfshijnë:
- Mungesa e trajtimit ose trajtimi i papërshtatshëm.
- Ekspozimi i vazhdueshëm ndaj lagështirës.
- Lëndimet ose çarjet në lëkurë.
- Sëmundjet kronike si diabeti, të cilat mund të dobësojnë imunitetin.
- Përdorimi i produkteve irrituese në lëkurë.
Parandalimi
Parandalimi i Tinea Manus përfshin:
- Mbajtjen e duarve të pastra dhe të thata.
- Shmangien e kontaktit direkt me njerëz ose kafshë të infektuara.
- Mos ndarjen e peshqirëve, dorezave ose sendeve personale.
- Përdorimin e dorezave mbrojtëse nëse duart janë të ekspozuara ndaj lagështirës për periudha të gjata.
- Larjen e rregullt të duarve.
- Ndërrimin e shpeshtë të çorapeve dhe këpucëve nëse keni infeksion në këmbë, pasi infeksioni mund të kalojë nga këmbët te duart.
Trajtimi
Trajtimi për Tinea Manus përfshin si mjekësinë tradicionale kineze (MKT) ashtu edhe qasjet e mjekësisë perëndimore.
Trajtimet e Mjekësisë Tradicionale Kineze (MKT):
- Trajtimi sipas diferencimit të sindromës:
- Sindroma e Lëkurës me Erë-Reumatizëm: Në pëllëmbët ose fshikëzat ndërdigjitale shfaqen kristal-qartë, thahen dhe lëkurohen me kufij të qartë që zgjerohen gradualisht, ose skuqje ndërdigjitale, lëkurë e lagur dhe e kalbur, kruajtje, me gjuhë të kuqe, shtresë të bardhë ose të yndyrshme, dhe puls të rrëshqitshëm. Bimet e përdorura synojnë largimin e erës, pastrimin e nxehtësisë dhe largimin e lagështisë, duke përfshirë formula si Xiao Feng San me Bai Xian Pi të shtuar.
- Sindroma e Lagështirë-Nxehtësi në Lëkurë: Grumbull fshikëzash që kruhen jashtëzakonisht dhe pak dhimbje, gërvishtjet çojnë në lëngëzim, macerim të përhapur, ethe të lehta dhe djersitje, etje pa dëshirë për të pirë, gjuhë të kuqe me shtresë të verdhë të yndyrshme, dhe puls të shpeshtë ose të rrëshqitshëm. Trajtimi fokusohet në pastrimin e nxehtësisë dhe largimin e lagështisë, me modifikime të Long Dan Xie Gan Tang.
- Sindroma e Mungesës së Gjakut dhe Tharthatës së Erës: Pëllëmbët e trashura dhe të ashpra, të thata, të plasaritura, ose fshikëza më pak të dukshme që thahen dhe lëkurohen, gjuhë të kuqe të zbehtë me shtresë të hollë, dhe puls të hollë. Metodat fokusohen në ushqimin e gjakut dhe hidratimin e tharjes, duke përfshirë modifikime të Yi Guan Jian ose formula të tjera që synojnë ushqimin e lëkurës.
Trajtimet e mjekësisë perëndimore:
- Trajtim simptomatik.
- Trajtim me medikamente, duke përdorur kremra antimykotikë si Daconil (Clotrimazole) krem dhe pomada të reja për kërpudhat e këmbës.
Kur të konsultoheni me mjekun
Është e rëndësishme të vizitoni një mjek nëse:
- Simptomat nuk përmirësohen me trajtimet pa recetë pas disa javësh.
- Infeksioni po përhapet ose po përkeqësohet.
- Keni diabet ose një sistem imunitar të dobësuar, pasi infeksionet kërpudhore mund të jenë më të rënda.
- Vëreni shenja të infeksionit bakterial, si qelb, dhimbje të shtuar, ose ethe.
- Jeni të pasigurt për diagnozën ose llojin e infeksionit.
Përfundime kryesore
Tinea Manus është një infeksion kërpudhor i duarve që mund të shkaktojë shqetësim dhe të ndikojë në cilësinë e jetës. Megjithatë, me trajtimin e duhur dhe masat parandaluese, shumica e rasteve mund të menaxhohen dhe të shërohen me sukses. Është thelbësore të kërkoni ndihmë mjekësore për një diagnozë të saktë dhe një plan trajtimi të personalizuar. Mbajtja e higjienës së duarve dhe shmangia e ekspozimit ndaj faktorëve rrezikues janë hapa kyç në parandalimin e rikthimit të infeksionit.
Pyetje të shpeshta
Ruajtja e duarve të thata dhe të pastra është thelbësore. Përdorimi i pluhurave antimykotikë ose locioneve pa recetë nëse keni tendencë ndaj djersitjes së tepërt mund të ndihmojë. Evitoni ndarjen e peshqirëve apo dorezave me të tjerët dhe sigurohuni që të pastroni rregullisht sipërfaqet që preken shpesh.
Ndërsa Tinea Manus kryesisht prek lëkurën e duarve, nëse nuk trajtohet, infeksioni mund të përhapet në thonjtë e duarve (onikomikozë) ose në zona të tjera të trupit, siç janë këmbët (tinea pedis) ose ijët (tinea cruris), veçanërisht nëse preket dhe më pas lëvizet infeksioni në pjesë të tjera të trupit.
Përveç kremrave dhe locioneve, është thelbësore të mbani duart të thata dhe të shmangni djersitjen e tepërt. Disa njerëz përdorin edhe qetësues si sodë buke në ujë për të tharë lëkurën dhe për të lehtësuar kruajtjen, por këto nuk zëvendësojnë trajtimin mjekësor.