Sifilizi i fshehtë

Sifilizi i fshehtë është një fazë e sifilizit, një sëmundje infektive e transmetueshme seksualisht (STI) e shkaktuar nga bakteri Treponema pallidum. Kjo fazë karakterizohet nga mungesa e simptomave të dukshme të sëmundjes, megjithëse infeksioni është ende prezent në trup. Mund të zgjasë me vite ose dekada dhe është ndarë në sifiliz të fshehtë të hershëm (kur infeksioni ka ndodhur brenda dy viteve të fundit) dhe sifiliz të fshehtë të vonë (kur infeksioni ka ndodhur më shumë se dy vjet më parë ose koha e infeksionit është e panjohur).

Sifilizi i fshehtë është asimptomatik, që do të thotë se nuk ka shenja apo simptoma të dukshme. Simptomat e përmendura si njolla mukozale, ulçera vulvare, ënjtje e lëkurës vulvare, limfadenopati dhe chancër janë simptoma të sifilizit parësor dhe dytësor, të cilat janë faza paraprake të sifilizit të fshehtë.

Sifilizi i fshehtë shkaktohet nga infeksioni me bakterin Treponema pallidum. Ky bakter transmetohet kryesisht përmes kontaktit seksual. Faza e fshehtë fillon pasi simptomat e sifilizit parësor dhe dytësor janë zhdukur, por bakteri mbetet në trup dhe mund të shkaktojë dëme në organe të ndryshme me kalimin e kohës.

Sifilizi i fshehtë klasifikohet në dy lloje kryesore bazuar në kohëzgjatjen e infeksionit:

• Sifilizi i fshehtë i hershëm: Kjo fazë i referohet rasteve kur infeksioni fillestar ka ndodhur brenda dy viteve të fundit. Megjithëse asimptomatik, individët në këtë fazë janë ende ngjitës.
• Sifilizi i fshehtë i vonë: Kjo fazë diagnostikohet kur infeksioni ka zgjatur për më shumë se dy vjet, ose kur koha e saktë e infeksionit është e panjohur. Gjatë kësaj faze, rreziku i transmetimit është më i ulët, por ekziston një rrezik më i lartë i zhvillimit të komplikacioneve serioze të sifilizit terciar.

Diagnoza e sifilizit të fshehtë mbështetet në testet serologjike të gjakut, të cilat zbulojnë antitrupa kundër Treponema pallidum. Meqenëse nuk ka simptoma të dukshme gjatë kësaj faze, diagnoza bazohet në rezultatet e testit të gjakut. Mund të përdoren teste non-treponemike (si VDRL dhe RPR) për të monitoruar aktivitetin e sëmundjes dhe teste treponemike (si FTA-ABS dhe TP-PA) për të konfirmuar praninë e infeksionit.

Sifilizi i fshehtë, nëse nuk trajtohet, mund të përparojë në sifiliz terciar, një formë më e rëndë e sëmundjes që mund të shkaktojë dëme të pakthyeshme në organe të ndryshme. Kjo përfshin sifilizin neurologjik (neurosyphilis), i cili prek trurin dhe sistemin nervor, dhe sifilizin kardiovaskular, i cili prek zemrën dhe enët e gjakut. Komplikacionet e tjera përfshijnë gomat (tumore të buta në kocka, lëkurë, ose organe të brendshme) dhe dëmtimin e organeve të ndryshme.

Parandalimi i sifilizit të fshehtë varet nga parandalimi i infeksionit fillestar me sifiliz. Kjo përfshin:

• Praktikimin e seksit të sigurt, duke përdorur kondomë në mënyrë të qëndrueshme dhe korrekte gjatë çdo kontakti seksual.
• Kufizimin e numrit të partnerëve seksualë.
• Testimin e rregullt për STI-të, veçanërisht nëse keni partnerë të shumtë ose jeni në një marrëdhënie me rrezik të lartë.
• Shmangien e ndarjes së sendeve personale që mund të vijnë në kontakt me lezione të hapura.
• Trajtimin e shpejtë dhe të plotë të sifilizit në fazat e hershme për të parandaluar progresin në fazën e fshehtë.

Opsionet e trajtimit për sifilizin e fshehtë përfshijnë regjimet e trajtimit me Penicilinë:

1. Sifilizi i hershëm: Kjo përfshin pacientë me sifiliz parësor, dytësor dhe të fshehtë me kohëzgjatje më pak se dy vjet. Administrohet një injeksion intramuskular i penicilinës, 1.2 milionë njësi në secilën vithe (gjithsej 2.4 milionë njësi), një herë. Si alternativë, mund të administrohet Peincilina G prokainë suspensjon intramuskular, një herë në ditë për 10 ditë, duke arritur gjithsej 6 milionë njësi.
2. Trajtimi për gratë shtatzëna me sifiliz: Trajtimi i hershëm i sifilizit tek pacientet shtatzëna mund të parandalojë sifilizin kongjenital.
3. Trajtimi i sifilizit të hershëm kongjenital: Foshnjat e lindura nga nëna të trajtuara për sifiliz duhet t'i nënshtrohen testeve klinike dhe serologjike derisa testi serologjik të kthehet negativ ose të mbetet negativ për më shumë se tre muaj. Nëse shfaqen simptoma klinike, ekzaminimi radiologjik tregon shenja të sifilizit osteopatik, ose nëse ka një rritje me dy hollime ose rritje të vazhdueshme të titrave serologjike, ose nëse nëna nuk ka marrë trajtim adekuat me penicilinë ose foshnja nuk është ekzaminuar plotësisht, trajtimi për foshnjën është i nevojshëm. Trajtimi mund të bëhet me injeksione intramuskulare të Penicilinës prokainë, një herë në ditë, me një dozë prej 50,000 njësi për kilogram peshë trupore për dhjetë ditë, me një dozë totale zakonisht ndërmjet 1.5 milionë njësi deri në 3 milionë njësi. Për fëmijët me sifiliz të hershëm kongjenital të cilët nuk mund t'i nënshtrohen injeksioneve të vazhdueshme, por kanë lëng cerebrospinal normal, mund të administrohet një dozë e vetme e Penicilinës Benzatinë intramuskularisht me 50,000 njësi për kilogram peshë trupore.

Meqenëse sifilizi i fshehtë nuk shfaq simptoma, është thelbësore të kërkohet kujdes mjekësor nëse:

• Keni pasur kontakt seksual me një person të diagnostikuar me sifiliz.
• Keni pasur ndonjë simptomë të sifilizit parësor (chancër) ose dytësor (skuqje lëkure, lezione mukozale) në të kaluarën, edhe nëse ato janë zhdukur.
• Jeni shtatzënë ose planifikoni një shtatzëni, pasi testimi është thelbësor për të parandaluar sifilizin kongjenital.
• Bëni pjesë në një grup me rrezik të lartë për STI-të (p.sh., partnerë të shumtë, histori e STI-ve të tjera).

Testimi i hershëm dhe trajtimi janë thelbësore për të parandaluar progresin e sëmundjes dhe transmetimin e saj.

Sifilizi i fshehtë është një fazë asimptomatike e një infeksioni serioz që mund të shkaktojë dëmtime të rënda të organeve nëse nuk trajtohet. Diagnostikimi i hershëm përmes testimeve serologjike dhe trajtimi i menjëhershëm me penicilinë janë thelbësore për të parandaluar komplikacionet afatgjata dhe për të ndaluar transmetimin e mëtejshëm. Ndërgjegjësimi dhe praktikat e sigurta seksuale janë çelësi për parandalimin e kësaj sëmundjeje.