Eozinofilia është një gjendje në të cilën numri i eozinofileve, një lloj qelize e bardhë e gjakut, është më i lartë se normalja. Eozinofilet luajnë një rol kyç në sistemin imunitar, veçanërisht në luftimin e infeksioneve parazitare dhe në përgjigjet alergjike. Një numër i lartë i tyre mund të jetë një shenjë e një gjendjeje themelore mjekësore. Ndër simptomat e zakonshme përmenden verdhëza, zverdhja e lëkurës, humbja në peshë dhe lodhja.
Simptomat
Simptomat e eozinofilisë ndryshojnë në varësi të shkakut themelor. Shumë njerëz me eozinofili mund të mos kenë fare simptoma, dhe gjendja zbulohet gjatë analizave rutinë të gjakut. Megjithatë, kur shfaqen simptoma, ato mund të përfshijnë:
- Verdhëz ose zverdhje e lëkurës.
- Humbje peshe e pashpjegueshme.
- Lodhjë.
- Ethe.
- Djegie.
- Probleme gastrointestinale (si dhimbje barku, diarre).
- Dallime në frymëmarrje (gulçimë, kollë).
- Skuqje të lëkurës ose kruarje.
Shkaqet
Eozinofilia mund të shkaktohet nga një sërë faktorësh, duke përfshirë reaksione alergjike, infeksione parazitare, astma, ekzema, si dhe çrregullime autoimune dhe disa lloje të kancerit. Ndonjëherë, mjekimet e caktuara mund të shkaktojnë gjithashtu një rritje të eozinofileve.
Llojet
Eozinofilia mund të klasifikohet në disa lloje bazuar në shkakun dhe shkallën e ashpërsisë:
- Eozinofilia primare: Shkaktohet nga një çrregullim i qelizave eozinofile, shpesh e lidhur me çrregullime të palcës së kockave.
- Eozinofilia sekondare (reaktive): Ky është lloji më i zakonshëm dhe shkaktohet nga një gjendje tjetër themelore, si alergjitë, astma, infeksionet parazitare, sëmundjet autoimune, ose reagimet ndaj ilaçeve.
- Eozinofilia idiopatike: Kur shkaku i eozinofilisë mbetet i panjohur pas hetimit të plotë.
Diagnoza
Diagnostikimi i eozinofilisë fillon me një ekzaminim fizik dhe një histori të detajuar mjekësore. Mjeku mund të urdhërojë një numërim të plotë të gjakut (CBC) me një diferenciale, i cili mat numrin e eozinofileve në gjak. Nëse numri i eozinofileve është i lartë, mund të nevojiten teste të mëtejshme për të përcaktuar shkakun themelor, si analiza të feçeve për parazitë, teste alergjie, ose biopsi të indeve.
Faktorët Përkeqësues
Eozinofilia mund të përkeqësohet nga ekspozimi i vazhdueshëm ndaj alergjenëve ose infeksioneve të patrajtuara. Stresi kronik dhe disa ilaçe mund të ndikojnë gjithashtu në rritjen e numrit të eozinofileve dhe të përkeqësojnë gjendjen.
Parandalimi
Parandalimi i eozinofilisë është shpesh i lidhur me parandalimin ose menaxhimin e gjendjes themelore që e shkakton atë. Kjo mund të përfshijë:
- Shmangien e ekspozimit ndaj alergjenëve të njohur.
- Trajtimin e shpejtë dhe efektiv të infeksioneve parazitare.
- Menaxhimin e astmës ose ekzemës me mjekime dhe ndryshime të stilit të jetesës.
- Konsultimin me mjekun për menaxhimin e sëmundjeve autoimune.
Trajtimi
Opsionet e trajtimit për eozinofilinë varen nga shkaku themelor. Nëse nuk identifikohet asnjë shkak themelor, duhet të monitorohen komplikimet e mundshme. Në raste ku gjendja është reaktive dhe jo për shkak të neoplazmave malinje, administrimi i kortikosteroideve me dozë të ulët mund të ulë numrin e eozinofileve. Kortikosteroidet sintetizohen nga kolesteroli në trup përmes një sërë reaksionesh të katalizuara nga enzima. Aktivitetet e caktuara të enzimave janë veçanërisht të larta në disa gjëndra endokrine ose inde të ndryshme brenda të njëjtës gjëndër, duke çuar në prodhimin e hormoneve të ndryshme. Trajtimet e tjera mund të përfshijnë:
- Mjekim specifik për infeksionet parazitare.
- Antihistaminikë ose mjekime antialergjike.
- Mjekime për menaxhimin e astmës ose sëmundjeve autoimune.
- Në raste të rralla, terapitë e synuara për çrregullime malinje.
Kur të konsultoheni me mjekun
Duhet të shihni një mjek nëse përjetoni simptoma të pashpjegueshme si verdhëza, humbja e peshës ose lodhja kronike, veçanërisht nëse ato vazhdojnë ose përkeqësohen. Gjithashtu, nëse ju është diagnostikuar eozinofilia, është e rëndësishme të ndiqni rekomandimet e mjekut për teste të mëtejshme dhe menaxhimin e shkakut themelor. Kërkoni kujdes mjekësor urgjent nëse përjetoni gulçimë të rëndë, dhimbje të forta në gjoks, ose simptoma të tjera serioze.
Përfundime kryesore
Eozinofilia është një tregues i një problemi themelor shëndetësor dhe kërkon vlerësim mjekësor për të përcaktuar shkakun. Ndonëse mund të mos ketë simptoma të drejtpërdrejta, identifikimi dhe trajtimi i shkakut janë thelbësore për të parandaluar komplikimet e mundshme dhe për të menaxhuar gjendjen në mënyrë efektive. Një qasje e personalizuar, duke marrë parasysh shkakun specifik, është çelësi për një menaxhim të suksesshëm.
Pyetje të shpeshta
Përgjigja ndaj trajtimit për eozinofilinë mund të ndryshojë shumë në varësi të shkakut themelor. Nëse shkaku adresohet me sukses, niveli i eozinofileve shpesh do të normalizohet. Megjithatë, në disa raste, si te çrregullimet kronike autoimune, mund të jetë e nevojshme menaxhimi afatgjatë.
Po, eozinofilia mund të prekë çdo organ, veçanërisht nëse shkaku themelor është një sëmundje sistemike. Në raste të rënda ose të patrajtuara, eozinofilet mund të grumbullohen në organe vitale si zemra, mushkëritë ose truri, duke shkaktuar dëmtime dhe mosfunksionim të organit.
Ndërsa eozinofilia nuk është drejtpërdrejt trashëgimore siç janë disa sëmundje gjenetike, disa predispozita gjenetike mund të rrisin rrezikun e zhvillimit të kushteve që shkaktojnë eozinofili, siç janë alergjitë ose astma. Kjo do të thotë se ndoshta mund të trashëgoni një predispozitë për të zhvilluar eozinofili, por jo vetë gjendjen.
Në varësi të shkakut themelor, eozinofilia mund të jetë një gjendje kalimtare (për shembull, pas një infeksioni) ose mund të jetë kronike (për shembull, në çrregullime autoimune ose astma e rëndë). Menaxhimi afatgjatë do të varet nga diagnoza specifike dhe prognoza e saj.