Alkoolizmi Kronik

Alkoolizmi kronik, ose çrregullimi i përdorimit të alkoolit, është një gjendje komplekse dhe e shpeshtë, e karakterizuar nga një pamundësi për të kontrolluar konsumin e alkoolit pavarësisht pasojave negative. Kjo sëmundje progresive ndikon në shëndetin fizik dhe mendor të individit, si dhe në marrëdhëniet sociale dhe profesionale. Ai shpesh manifestohet me një dëshirë të papërmbajtshme për të pirë, varësi fizike dhe psikologjike ndaj alkoolit, dhe simptoma të tërheqjes kur konsumi ndërpritet. Trajtimi i alkoolizmit kronik kërkon një qasje të gjithanshme dhe afatgjatë, duke përfshirë mbështetje mjekësore, psikologjike dhe sociale.

Simptomat e alkoolizmit kronik mund të jenë të ndryshme dhe përfshijnë si manifestime fizike ashtu edhe psikologjike. Ndër simptomat më të zakonshme janë:

• Dëshirë e papërmbajtshme për të pirë alkool
• Varësi ndaj alkoolit
• Halucinoza alkoolike (shpesh me natyrë dëgjimore ose vizuale)
• Çrregullime halucinatore të shkaktuara nga alkooli
• Deluzioni i xhelozisë alkoolike
• Dridhje të duarve, këmbëve dhe gjymtyrëve
• Ataksi (mungesa e koordinimit muskulor)
• Nervozizëm
• Reagime të ngadalta
• Druni e thjeshtë (intoksikim i thjeshtë me alkool)
• Probleme me kujtesën dhe funksionin kognitiv
• Dëmtime të organeve si mëlçia (sëmundje e mëlçisë alkoolike), pankreasi (pankreatiti), dhe sistemi nervor.

Alkoolizmi kronik mund të ndahet në disa lloje bazuar në modelet e pirjes, shkallën e varësisë dhe ndikimin në jetën e individit. Këto nuk janë klasifikime zyrtare, por ndihmojnë në kuptimin e ndryshimeve individuale:

• Përdoruesit e rinj të alkoolit: Shpesh fillojnë të pinë në moshë të re dhe zhvillojnë varësi shpejt.
• Përdoruesit funksionalë: Mund të mbajnë punën dhe marrëdhëniet për një kohë, por varësia ndaj alkoolit është e pranishme.
• Përdoruesit e rëndë: Konsumojnë sasi të mëdha alkooli shpesh, me pasoja të dukshme shëndetësore dhe sociale.
• Alkoolizmi me fillim të vonë: Shfaqet më vonë në jetë, shpesh i nxitur nga stresi, vetmia ose probleme shëndetësore.
• Alkoolizmi kronik progresiv: Kjo është forma më e zakonshme, ku varësia përkeqësohet gradualisht me kalimin e kohës.

Diagnoza e alkoolizmit kronik bazohet në një vlerësim të plotë klinik, që përfshin historinë mjekësore të pacientit, ekzaminimin fizik dhe ndonjëherë teste laboratorike. Kriteret diagnostike shpesh përfshijnë shfaqjen e simptomave të tërheqjes pas ndërprerjes së alkoolit, tolerancën ndaj alkoolit, dëshirën e fortë për të pirë, pamundësinë për të kontrolluar pirjen, dhe vazhdimin e pirjes pavarësisht pasojave negative. Mjetet si CIWA-Ar (Revised Clinical Institute Withdrawal Assessment for Alcohol) përdoren për të vlerësuar ashpërsinë e simptomave të tërheqjes.

Faktorët që mund të përkeqësojnë alkoolizmin kronik përfshijnë stresin, depresionin, ankthin, mungesën e mbështetjes sociale, rikthimin në mjedise ku ka pasur pirje të mëparshme, dhe probleme të tjera të shëndetit mendor ose fizik që nuk trajtohen. Ndërprerja e papritur e alkoolit pa mbikëqyrje mjekësore mund të çojë në simptoma të rënda të tërheqjes, si kriza epileptike ose delirium tremens, të cilat mund të jenë kërcënuese për jetën.

Parandalimi i rikthimit është një pjesë thelbësore e trajtimit të alkoolizmit kronik dhe përfshin terapi psikologjike, mbështetje sociale dhe, në disa raste, medikamente. Kjo mund të përfshijë:

• Terapi kognitive-biheviorale (TKB)
• Terapi familjare
• Grupe mbështetëse (p.sh., Alkolistët Anonimë)
• Menaxhimi i stresit dhe zhvillimi i mekanizmave të përballimit të shëndetshëm
• Identifikimi dhe shmangia e shkaktarëve të pirjes
• Përdorimi i medikamenteve si Naltreksoni ose Disulfirami për të ndihmuar në parandalimin e rikthimit.

Opsionet e trajtimit për alkoolizmin kronik janë të shumta dhe synojnë jo vetëm abstinencën, por edhe përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm dhe funksionimit social. Trajtimi shpesh kërkon një qasje të kombinuar dhe afatgjatë:

1. Roli i mjekëve të përgjithshëm: Mjekët e përgjithshëm kanë një rol kyç në identifikimin dhe ndërhyrjen e hershme, duke ofruar këshilla, ndërhyrje mjekësore të thjeshta dhe monitorimin e përgjigjes ndaj trajtimit.
2. Modeli i Ndryshimit i Prochaska: Ndërhyrjet shpesh përshtaten sipas 6 fazave të ndryshimit (Mohimi, Kontemplacioni, Përgatitja, Veprimi, Mirëmbajtja) për të rritur motivimin e pacientit.
3. Strategjitë e Ndërhyrjes së Shkurtër (FRAMES): Kjo model përfshin: Feedback (informacion), Responsibility (përgjegjësi), Advice (këshilla), Menu of options (menu opsionesh), Empathy (empati), Self-efficacy (vetë-efikasitet).
4. Terapia e Përforcimit për Varësinë nga Alkooli: Kjo terapi pranon se abstinenca e plotë dhe e qëndrueshme është sfiduese, duke synuar ndërprerjen, reduktimin, përmirësimin e shëndetit dhe funksionit social. Trajtimi mund të zgjasë vite, dhe në rast rihyrjeje, duhet të ofrohet trajtim i intensifikuar dhe terapi psikologjike e farmakologjike për të parandaluar rikthimin.
5. Abstinenca: Abstinenca është trajtimi thelbësor dhe kritik për alkoolizmin kronik. Në raste të simptomave të tërheqjes të moderuara ose të rënda, hospitalizimi është i domosdoshëm për të parandaluar dhe menaxhuar komplikacionet serioze si krizat epileptike dhe delirium tremens. Përdorimi i CIWA-Ar ndihmon në vlerësimin e ashpërsisë së tërheqjes.
6. Trajtimi Farmakologjik: Benzodiazepinat janë medikamentet më të sigurta dhe më efektive për menaxhimin e tërheqjes, duke reduktuar shkallën e krizave dhe delirium tremens. Klorazepati, Diazepami, Lorazepami dhe Oksazepami janë ndër medikamentet më të përdorura. Dozimet e fiksuara, doza ngarkuese dhe regjimet e nxitura nga simptomat janë të gjitha strategji efektive.
7. Medikamente për Ndërprerjen e Alkoolit: Aktualisht, nuk ka trajtime farmakologjike të mirëpërcaktuara specifikisht për ndërprerjen e alkoolit, por studimet klinike sugjerojnë se Naltreksoni mund të jetë efektiv.
8. Trajtimet Suplementare për Tërheqjen: Beta-bllokuesit si Atendol, Klondina dhe Karbamazepina mund të përmirësojnë ndjeshëm simptomat e tërheqjes. Terapia hipotermike dhe doza të vogla të injeksioneve të Klorpromazinës dhe Promethazinës mund të jenë të dobishme.
9. Parandalimi i Rikthimit: Primarisht përfshin terapi psikologjike të plotësuar me trajtim farmakologjik. Terapia mund të përfshijë terapinë e refleksit të kushtëzuar. FDA ka aprovuar dy medikamente, Disulfiram dhe Naltrekson Hidroklorid, të cilat ndihmojnë në bllokimin e efekteve të këndshme dhe varësuese të alkoolit.
10. Terapi Mbështetëse: Shpesh përfshin suplemente ushqimore dhe vitaminë B, ruajtjen e balancës së ujit dhe elektroliteve, dhe medikamente neurotrofike. Për pacientët me gastrit ose disfunksion të mëlçisë, duhet të administrohen medikamente të duhura.
11. Trajtim Simptomatik: Për çrregullimet shoqëruese përfshin doza të vogla të medikamenteve antipsikotike për halucinozën dhe deluzionet alkoolike, antidepresantë për gjendjet depresive, anksiolitikë për ankthin, dhe qetësues për krizat epileptike dhe delirium tremens.
12. Terapi Rehabilitimi: Fokusohet në parandalimin e rikthimit duke larguar faktorët negativë të lidhur me përdorimin e alkoolit, duke inkurajuar pjesëmarrjen sociale dhe duke nxitur riintegrimin profesional dhe social. Kjo mund të përfshijë pjesëmarrjen në organizata të ndryshme të abstinencës nga alkooli, terapi grupore të drejtuara nga mjeku, seanca të drejtuara nga bashkëmoshatarë, dhe grupe vetë-ndihme si Alkolistët Anonimë.

Është thelbësore të kërkoni ndihmë mjekësore nëse ju ose dikush që njihni përjeton ndonjë nga simptomat e mëposhtme ose shenjat e varësisë nga alkooli:

• Pamundësi për të kontrolluar sasinë e alkoolit të konsumuar.
• Dëshirë e fortë ose e papërmbajtshme për të pirë.
• Nevojë për të pirë gjithnjë e më shumë alkool për të arritur efektin e dëshiruar (tolerancë).
• Shfaqja e simptomave të tërheqjes (dridhje, djersitje, ankth, halucinacione, kriza epileptike) kur ndërpritet pirja.
• Vazhdimi i pirjes pavarësisht pasojave negative në shëndet, punë, ose marrëdhënie.
• Neglizhimi i përgjegjësive për shkak të pirjes.
• Përdorimi i alkoolit në situata të rrezikshme (p.sh., duke drejtuar makinën).
• Nëse jeni duke menduar për vetëvrasje ose vetëlëndim.

Kërkoni ndihmë urgjente mjekësore nëse keni simptoma të rënda të tërheqjes si kriza epileptike, delirium tremens, ose halucinacione.

Alkoolizmi kronik është një sëmundje serioze dhe progresive, por mund të trajtohet me sukses. Njohja e shenjave dhe kërkimi i ndihmës profesionale është hapi i parë drejt shërimit. Me një kombinim të trajtimit mjekësor, mbështetjes psikologjike dhe sociale, individët mund të arrijnë abstinencën dhe të përmirësojnë ndjeshëm cilësinë e jetës së tyre. Është thelbësore të kuptohet se shërimi është një proces afatgjatë që kërkon angazhim dhe durim, por rezultatet pozitive janë të arritshme.